Akut Romatizmal Ateş Sendromu (ARA)

Akut romatizmal ateş (ARA), A grubu beta hemolitik streptokok (Streptococcus pyogenes) adlı bakteriye bağlı olarak gelişen bir sistemik enfeksiyonun geçirilmesinin neden olduğu iltihabi bir hastalıktır. Bu bakteri, genellikle boğaz enfeksiyonlarına yol açar (farenjit veya boğaz ağrısı olarak da bilinir). Eğer bu enfeksiyon doğru bir şekilde tedavi edilmezse, enfeksiyonun ardından 2-4 hafta sonra ARA gelişir. ARA, özellikle 5-15 yaş arası çocuklarda görülür.

ARA’nın belirtileri genellikle orofarenks (ağız ve boğaz) enfeksiyonu sonrasında 2 ila 4 hafta içinde ortaya çıkar. Belirtiler şunları içerebilir:

Eklem Belirtileri:

Ağrılı, şişmiş ve kızarmış eklemler (en sık diz, dirsek, bilek ve ayak bileği etkilenir)

Eklemlerde hareket kısıtlılığı

Eklem ağrısı (artralji)

Kalp Belirtileri:

Kalp kapaklarındaki hasar (en sık mitral kapak etkilenir)

Kalp yetmezliği belirtileri (örneğin, nefes darlığı, yorgunluk, ödem)

Kalp ritmi bozuklukları (aritmiler)

Diğer Belirtiler:

Yüksek ateş

Deri döküntüleri (Erythema marginatum olarak adlandırılan tipik bir döküntü)

Subkutan nodüller (deri altında ele gelen sert şişlikler)

Dans eden hareketler (Sydenham koresi olarak bilinir)

ARA’nın tanısı, belirtilere dayanarak ve Streptococcus pyogenes enfeksiyonu için yapılan laboratuvar testleri (antistreptolizin O antikorları) ile konulur.

ARA tedavisi, erken tanı ve uygun tedavi ile semptomların hafifletilmesi, enfeksiyonun kontrol altına alınması ve kalp hasarının önlenmesi üzerine odaklanır.

Akut romatizmal ateş (ARA) tedavisi, enfeksiyonun kontrol altına alınması, iltihabın azaltılması ve kalp hasarının önlenmesi üzerine odaklanır. Tedavi genellikle şu aşamalardan oluşur:

Antibiyotik Tedavisi: ARA’nın nedeni olan Streptococcus pyogenes enfeksiyonunu kontrol altına almak için antibiyotikler kullanılır. Genellikle penisilin veya penisilin türevleri tercih edilir. Antibiyotik tedavisi, enfeksiyonun hızlı bir şekilde ortadan kaldırılmasına yardımcı olur ve tekrarlayan enfeksiyon riskini azaltır.

Eklem Tedavisi: Şiddetli eklem belirtileri olan hastalarda, istirahat, soğuk kompres ve immobilizasyon (hareketsizlik) önerilebilir. Bu tedbirler eklem ağrısını ve şişliği azaltmaya yardımcı olur.

Anti-enflamatuar Tedavi: ARA ile ilişkili iltihabı azaltmak ve semptomları hafifletmek için nonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlar (NSAİİ’ler) kullanılır. Bu ilaçlar ağrıyı, eklem şişmesini ve iltihaplanmayı azaltır. NSAİİ’ler genellikle ateş, eklem ağrısı ve diğer semptomların kontrol altına alınmasında etkilidir.

Kalp kapak tutulumun tedavisi: Steroidler genellikle ilk basamak tedavidir. Steroid tedavisi genellikle kalp tutulumu olan hastalarda kullanılır.

Steroid tedavisi, iltihabı azaltarak semptomları hafifletmeyi amaçlar. Steroidler, vücudun bağışıklık tepkilerini baskılayarak iltihabı kontrol altına almaya yardımcı olur. Bununla birlikte, steroidlerin uzun süreli kullanımı ve yüksek dozları bazı yan etkileri beraberinde getirebilir.

Steroid tedavisinin dozu ve süresi hastanın durumuna bağlı olarak değişir ve genellikle kısa süreli bir tedavi olarak düşünülür. Steroidlerin kullanımına ilişkin karar, bir çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından değerlendirilmeli ve hastanın durumu, semptomların şiddeti ve riskler göz önünde bulundurularak verilmelidir.

Steroid tedavisinin olası yan etkileri arasında mide bulantısı, mide rahatsızlığı, kilo alma, yüksek kan basıncı, glukoz intoleransı, osteoporoz, cilt problemleri ve bağışıklık sistemi baskılanması sayılabilir. Bu nedenle, steroid tedavisi uygulanan hastalar yakından izlenmeli ve yan etkilerin takibi yapılmalıdır.

Tedavi sürecinde hastanın düzenli takip edilmesi ve olası yan etkilerin izlenmesi önemlidir.

Kalp Yetmezliği Tedavisi: ARA’nın ileri vakalarında kalp yetmezliği belirtileri ortaya çıkabilir. Kalp yetmezliğinin tedavisi, sıvı ve tuz kısıtlaması, diüretikler (sıvı atılımını artıran ilaçlar) ve diğer kalp ilaçları kullanılarak yapılır. Bu tedavi, kalbin daha etkin bir şekilde çalışmasını sağlar ve semptomları hafifletir.

Kalp Kapaklarındaki Hasarın Değerlendirilmesi: ARA, kalp kapaklarında hasara neden olabilir. Hastaların çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından değerlendirilmesi ve kalp kapaklarının işlevinin düzenli olarak kontrol edilmesi önemlidir. Gerektiğinde belli aralıklarla ekokardiyografi görüntülemesi yapılmalıdır.

Erken teşhis ve uygun tedavi, ARA’nın ilerlemesini ve kalıcı kalp hasarını engellemeye yardımcı olur. Tedavi sürecinde düzenli kontroller ve takipler önemlidir.

Tüm boğaz enfeksiyonlarına karşı erken tanı ve uygun tedavi önemlidir. Boğaz ağrısı, ateş ve diğer enfeksiyon belirtileri olan kişilerin hızlı bir şekilde doktora başvurması gerekmektedir. Streptokok enfeksiyonunun doğrulanması durumunda, tedaviye başlanmalı ve tedavi süresi boyunca antibiyotik kullanımı düzenli olarak sürdürülmelidir.

ARA geçirmiş bireyler ise, düzenli olarak çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından takip edilmelidir. Kalp fonksiyonları ve kapaklar düzenli olarak değerlendirilmeli ve olası kalp hasarının erken tespiti için ekokardiyografi gibi görüntüleme testleri yapılmalıdır.

Kişisel hijyen kurallarına dikkat etmek önemlidir. Ellerin düzenli olarak yıkanması, hijyenik ortamlarda bulunma ve enfekte kişilerle temasın sınırlanması, enfeksiyon bulaşma riskini azaltır.

Aşılar: Streptokok enfeksiyonlarına karşı koruyucu rutin kullanılar aşılar mevcut değildir.

Akut romatizmal ateş (ARA) geçiren bireylerde, bakteriyel enfeksiyonların önlenmesi için Depo Penicillin G (Benzatin Penicillin G) gibi bir antibiyotik olan penisilin kullanılabilir. Bu duruma Depo Penisilin Profilaksisi denir. Ayrıca, bazı durumlarda enfektif endokardit adı verilen kalp kapaklarındaki enfeksiyon riskini azaltmak için de antibiyotik profilaksisi gerekebilir.

Depo Penisilin Profilaksisi: ARA geçmişi olan bireylere, tekrarlayan Streptococcus pyogenes enfeksiyonlarını önlemek için Depo Penicillin G (Benzatin Penicillin G) enjeksiyonu uygulanabilir. Bu enjeksiyon, genellikle her 21 günde bir tekrarlanır ve belirli bir süre boyunca devam eder. Profilaktik tedavi, ARA’nın tekrarlamasını önlemek ve kalp hasarını engellemek amacıyla kullanılır.

Enfektif Endokardit Profilaksisi: Bazı kalp hastalıkları veya geçmişte enfektif endokardit geçirme öyküsü olan bireylerde, diş hekimleri tarafından yapılan bazı dental işlemler, cerrahi müdahaleler veya invaziv tıbbi işlemler sırasında enfektif endokardit riskini azaltmak için antibiyotik profilaksisi gerekebilir. Bu durum, enfeksiyon riski yüksek olan kalp kapaklarının enfeksiyondan korunmasına yardımcı olur.

ARA’nın prognozu, erken tanı ve uygun tedaviyle büyük ölçüde iyileştirilebilir. Ancak, kalp hasarı gelişmiş olabilir ve uzun vadeli takip ve bakım gerekebilir. ARA geçiren bireylerin, belli periyotlar ile çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından takip edilmesi ve düzenli kontrollerinin yapılması gerekmektedir.